Republica bestaat uit zes gebouwen. Samen worden ze getest als ‘positive energy district’. Een jaar lang houden onderzoekers van TNO bij wat de gebouwen en hun gebruikers aan energie opwekken en wat ze verbruiken. Alle opgewekte energie komt van de zon: op de gebouwen ligt in totaal bijna 1500 m2 aan zonnepanelen. Die wekken ’s zomers zoveel energie op, dat het onder de streep waarschijnlijk kan compenseren voor het verbruik in de winter.

De gebouwen van Republica hebben een gezamenlijke aansluiting op het net. Ze leveren stroom aan elkaar en delen een grote ondergrondse batterij. De batterij heeft een megawatt vermogen, dat staat gelijk aan een miljoen watt. Mocht de stroom uitvallen in de buurt, dan kan deze batterij de gebouwen van Republica in theorie nog 10 uur van stroom voorzien. Maar de batterij is vooral nuttig als energiebuffer, om pieken in het gebruik lokaal op te vangen. Als de energieprijzen laag zijn, wordt de batterij weer aangevuld vanuit het net.

Na Schoonschip (Inkijkje nummer 1) is dit het tweede lokale elektriciteitsnet in de buurt. Waar Schoonschip uit een gemeenschap ontstond, nam hier één ontwikkelaar het initiatief. Republica bestaat uit koop- en huurwoningen, maar ook uit kantoren, hotels en restaurants. Het was dus nog maar de vraag of de initiatiefnemer genoeg gelijkgestemden ging vinden. Inmiddels is hij niet meer alleen: alle buren maken deel uit van de energiecoöperatie, die leunt op vrijwillige inzet.

Zo’n groep gebouwen met een lokaal smart grid vereist een speciale bestuursstructuur. Elk gebouw heeft een eigen Vereniging van Eigenaren (VVE). Een overkoepelende VVE zorgt voor de buitenruimte tussen de zes gebouwen. Voor de energievoorziening is er een aparte energiecoöperatie, waarvan alle eigenaren én alle huurders lid zijn. Wie hier komt wonen, wordt automatisch lid.

Alle keukens van de woningen in de hoogste toren bevatten een voedselvermaler. Op de foto hierboven zie je een demo van zo’n voedselvermaler, toen de bewoners voor het eerst de bouwplaats mochten bezoeken. Voedselresten worden hierin vermalen en apart afgevoerd, gescheiden van andere afvalstromen. Ook de restaurants in het hotel en in het achterste gebouw doen hieraan mee.

De voedselresten worden vervoerd in vacuümriolen, en komen samen met het afvalwater van de vacuümtoiletten van Schoonschip. Aan het eind van het papaverkanaal ligt een grondstoffenstation klaar. Dit werkt nu nog niet. Eenmaal buiten Republica belanden de voedselresten nog gewoon in het riool. Voor de werking van het grondstoffenstation is de hoeveelheid voedselafval nog te klein. Er zijn dus meer gebouwen nodig die zich op dit systeem aansluiten, voordat het kan werken.

Straks wordt op het grondstoffenstation afval vergist tot biogas. Biogas kan worden gebruikt om warmte of elektriciteit te maken voor woningen. Ook wordt er fosfaat uit het afvalwater gehaald, wat te gebruiken is als meststof.

Fosfaat is een van de belangrijkste meststoffen voor gewassen in de landbouw. Er is een tekort aan fosfaat op de wereld. Uit voedselresten, en uit het afvalwater van toiletten, kunnen mineralen zoals fosfaat gehaald worden. En dat valt weer te gebruiken als voedsel voor planten. Zo wordt een hele lokale kringloop gecreëerd.

Meer weten? Hier kun je de volledige tekeningen bekijken. Bezoek ook de website van Republica.